Sevgili okuyucularım:
Dünyamız iki koridor arasına sıkıştırılmış konumdadır. Sağlıksal ve ekonomiksel sarsıntıların taşıdığı krizlerin başında sağlık gelse de, Rusya Ukrayna savaşının tırmandırdığı ana etken olarak Tahıl ve Enerji açıklarını gidermek için çabalar sarf edilmeye başlanılmıştır.
1’ci yazımda, Tahıl koridorunun hayata geçirilmesinin aşamalarını anlatmaya çalışmıştım, şimdi en önemlisi olan enerji açığının giderilmesi için arayışlara giren ABD ve AB’nin çözüm stratejisindeki yeni koridorun kaynağı nelerdi ona dokunalım.
Bir lider düşünün, ülkesini yüzyılların stratejisine hazırlıyor. Türkiye için ilk hamlede Mustafa Kemal Atatürk akıllara gelmektedir. 100 yılı geçmesine rağmen halen Türk milleti onun varlığına ve fikirlerine ihtiyaç duymaktadır. Ata yurdumuz Azerbaycan’da ise, Azerbaycan’ın inkişafının mimarı Haydar ALİYEV aklımıza gelmektedir.
Azerbaycan NATO ilişkilerine baktığımız zaman, Azerbaycan'ın NATO ile ilişkileri 1992 yılında başladığını görüyoruz. 1992 yılının Mart ayında Azerbaycan, işbirliği ve istişare forumu düzenlenen Kuzey Atlantik İşbirliği Konseyi'ne katılıyor. 2-4 Mayıs’ın 1994 tarihlerin de Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar ALİYEV, Bürüksel de NATO'nun Barış İşbirliği Programı için anlaşmalara ait belgeleri karşılıklı imzalıyor. 14 Kasım 1997'de Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar ALİYEV Azerbaycan'ın NATO ile işbirliğini güçlendirecek önlemler hakkında bir kararname imzalayarak yayınlıyor.
Azerbaycan Devleti, Haydar ALİYEV sonrasın da, Haydar ALİYEV’in dış politikalarına bağlı kalarak ve geliştirerek devam etmeye başlıyor. Azerbaycan Cumhuriyeti ile Kuzey Atlantik ittifak (NATO) arasında askeri işbirliğine devam etmektedir. Azerbaycan fiili olarak, NATO'nun Özel İşbirliği Operasyon Planı'na (FTAP) 2004 yılında katılmıştır. Azerbaycan barışı koruma görevlileri NATO kuvvetlerinin bir parçası olarak Kosova ve Afganistan'da barışı koruma hareketine katıldı. İşbirliği savunma alanında kalmayarak, Kültürel ve ekonomik alanda Azerbaycan çok sayıda NATO eğitim, öğretim, öğretim ve diğer programlarına da katılmıştır.
Azerbaycan Savunma Bakanlığı aynı zamanda NATO ile işbirliği içinde Barış İşbirliği Programı, İşbirliği Operasyon Planı, Planlama ve Analiz Süreci, Operasyonel Fırsatlar Kavramı, İşbirliği Karargahı görevleri, Savunma Eğitimini Genişletme Programı, Barış için Bilim Programı ve diğer önemli NATO işbirliği mekanizmalarını kullanmaktadır. Savunma Bakanlığı'nın resmi web sitesinde "Savunma Bakanlığı bu mekanizmaları stratejik belgeleri uygulamak, askeri eğitim ve öğretimde modern standartları uygulamak, Barış Gücü'nü hazırlamak, özel personeli, deniz güvenliğini, maddi ve teknolojik malzemeleri yönetmek, deneyimleri öğrenmek, siber güvenliği, enerji güvenliğini, 'sahiplik ülkesi desteğini' ve hava sahası kontrolünü teşvik etmek için kullanılıyor" diyor.
19 Temmuz 2022 de, NATO'nun merkezinde, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov’la kapalı kapılar ardında bir araya geldi. Kuzey Atlantik itifakının web sitsinin açıklamasına göre, Toplantının gündemi açıklanmadı. Brüksel'de Avrupa Birliği-Avrupa İşbirliği Konseyi toplantısına, Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun BAYRAMOV başkanlık ediyor. Haydar ALİYEV’in attığı sağlam temeller üzerinde yürüyen Azerbaycan Cumhurbaşkanı Sayın İlham ALİYEV Azerbaycan’ın işgal altındaki topraklarının kaderini 44 günlük savaşla değiştirmiş oldu. Bununla kalmayarak uluslar arası gelişmekte olan devletler içerisinde politikalarını zirveye taşıyarak Ekonomide Dünya Devletleri arasında yerini aldı. Artık Azerbaycan SSCB dönüşümünden ayrılan diğer Ukrayna ve Kazakistan cumhuriyetleri gibi eski sitemin bu günkü ağasına bağılı olmadan hür ve bağımsız devlet niteliğini koruyarak yaşamaktadır.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham ALİYEV ve Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula Fon der LEYEN tarafından da imzalanan, bildiri hakkında yapılan açıklama da . “İyi bir işbirliği geçmişimiz ve iyi başarılarımız var. Avrupa'nın enerji haritasını tamamen değiştiren bir proje hayata gerçekleştirilmiştir." diye açıklama yapılıyor. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham ALİYEV, "Bu yıl, Avrupa Birliği ile Azerbaycan arasında petrol ve gaz, yenilenebilir enerji ve diğer konular da dahil olmak üzere birçok alanı kapsayan bir enerji diyalogu başlattık. Bu Azerbaycan için ve AB için çok önem taşımaktadır" “ İlham ALİYEV Azerbaycan'da yenilenebilir enerji üretimine, rüzgar ve güneş enerjisine yatırım projelerinin çoktan başladı, Rüzgar ve güneş enerjisine yatırım yapmaya başladık bile. Fırsatlarımızın ön değerlendirmesini yaptık. Kamboçya ve Doğu Zagreb'in işgalinden kurtarılan bölgelerdeki, rüzgar ve güneş enerjisi yatırımlarımız örnek sayılmaktadır.” diyor.
Ursula Fon der LEYEN Protokol’ün üç ana paragrafından bahsederken. "Azerbaycan'dan gaz ihracatını iki katına çıkaracağız. Bu belge aracılığıyla, Güney Gaz Duvarı'nı genişletme taahhüdümüzü ifade ediyoruz. Bu proje AB için zaten çok önemlidir. Rusya'dan kesilen gazın tazminine ve Avrupa'nın enerji arzına önemli ölçüde katkıda olacağı” açıklaması yapılıyor.
Soğuk savaş sonrası yaşananlara bakıldığında egemen güç olan Emperyalist ülkeler Devletlerin iç işlerine müdahale ederek hegemonya altına alarak kukla misali yönetimler yaratıyorlardı. Azerbaycan bir Kazakistan bir Ukrayna değildir ve olamaz da. Bağımsızlıklarının bedelini kanla ödemişlerdir. Enerji de olduğu gibi Tarım’da da yarının Güçlü ülkesi olma sirenlerini çalmaktadır.
Sağlıklı yaşayın sağlıcakla kalın.