Dr. Çağrı Demirtaş, Didim Ticaret Odasında düzenlediği basın toplantısında, TÜBİTAK destekli Veri Okuryazarlığı Projesi hakkında önemli açıklamalarda bulundu.
Çağrı Demirtaş, proje kapsamında Aydın genelinde öğretmenlere veri okuryazarlığı becerileri kazandırmayı amaçladıklarını ifade etti. “Bu eğitim, Türkiye Yüzyılı Eğitim Modeli içinde yer alan temel alan becerilerinden biridir. Elimizde böyle bir fırsat varken Aydın’daki tüm öğretmenlerimizin bu eğitimi almasını önemsiyoruz” dedi.
Dr. Çağrı Demirtaş Kimdir? Dr. Çağrı Demirtaş, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sosyal Bilgiler Eğitimi Anabilim Dalı’nda görevlendirme ile akademik çalışmalarını sürdürmektedir. Lisans ve yüksek lisans eğitimini Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi alanında tamamlamış, doktorasını Bilgi Okuryazarlığı üzerine yapmıştır. Eğitimde dijitalleşme, bilgi ve veri okuryazarlığı konularında çalışmalar yürüten Demirtaş, özellikle lise ve üniversite öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerini geliştirebilecek yöntemler üzerine odaklanmaktadır. Akademik kariyerinde birçok ulusal ve uluslararası kitap, makale bildiri vb. yayın yapmış ve çeşitli projelerde yer almıştır.
Önem:Günümüz veri/enformasyon çağında, bireyler her gün devasa miktarda veriye maruz kalmaktadır. Ancak, bu verilerin tamamını işlemek ve anlamlandırmak mümkün değildir. Veri okuryazarlığı, bu noktada devreye girerek bireylerin veriyi anlama, değerlendirme ve kullanma becerilerini geliştirmelerini sağlar. Özellikle dezenformasyon ve yanlış bilgilendirme ile mücadele kapsamında veri okuryazarlığı, bireylerin sahte haberleri tespit edebilmesi, manipülatif içeriklere karşı daha bilinçli olması ve doğru enformasyona ulaşabilmesi açısından kritik bir beceri olarak öne çıkmaktadır. Dr. Çağrı Demirtaş’ın yürüttüğü proje, lise öğrencilerine yönelik veri okuryazarlığı eğitiminin nasıl geliştirilebileceğini araştırmaktadır. Proje kapsamında, sosyal bilimler alanında verinin doğru kullanımını teşvik edecek yöntemler geliştirilmektedir. Ayrıca, öğrencilerin dijital medyada karşılaştıkları bilgileri sorgulama ve doğrulama yeteneklerini artırmaya yönelik eğitim programları tasarlanmaktadır.
Proje Tanıtımı:TÜBİTAK 2218 Doktora Sonrası Araştırma Projesi kapsamında desteklenen "Sosyal ve Beşerî Bilimler Bağlamında Ortaöğretim Coğrafya Dersi Kapsamında Veri Okuryazarlığının Geliştirilmesi" projesi, lise öğrencilerine yönelik veri okuryazarlığı eğitiminin nasıl geliştirilebileceğini araştırmaktadır.Bu proje kapsamında, Aydın ilinde Merkez Efeler, Nazilli, Söke, Kuşadası ve Didim ilçelerinde öğretmenlere yönelik geniş kapsamlı veri okuryazarlığı atölyeleri düzenlenecektir. Bu atölyeler, öğretmenlerin veri okuryazarlığı konusunda derinlemesine enformasyon sahibi olmalarını sağlarken, onların bu becerileri öğrencilerine aktarmalarına da rehberlik edecektir. Ancak proje burada bitmiyor! Asıl hedef, lise öğrencilerinin veri/enformasyon çağında bilinçli bireyler olarak yetişmesini sağlamak. Bu doğrultuda, Didim Esra Karakaya Anadolu Lisesi öğrencileriyle birlikte, tarih ve doğanın iç içe geçtiği Afrodisias, Priene ve Latmos ören yerlerinde etkileyici veri okuryazarlığı etkinlikleri gerçekleştirilecektir. Öğrenciler, bu antik alanlarda verileri toplayacak, analiz edecek ve anlamlandırarak bilimsel düşünme süreçlerini geliştireceklerdir. Böylece proje, eğitim ve kültürel mirasın iç içe geçtiği yenilikçi bir öğrenme deneyimi sunacaktır.
Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli'nde okuryazarlık kavramı eğitim sisteminin temel taşlarından biri olarak öne çıkmıştır. Bu kapsamda, veri okuryazarlığı da alan becerisi olarak kabul edilmiş ve eğitimdeki rolü daha da güçlendirilmiştir. Bu proje, Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli'nin belirlediği eğitim vizyonuna uyumlu bir şekilde, öğrencilerin analitik düşünme becerilerini geliştirmeyi ve onları veri odaklı bir dünyaya hazırlamayı hedeflemektedir.
Soru 1: Veri okuryazarlığı nedir?
Cevap: Veri okuryazarlığı, bireylerin verilere erişebilme, bunları analiz edebilme, eleştirel olarak değerlendirebilme ve etik bir şekilde kullanabilme becerilerini kapsayan bir yetkinliktir. Verilerin organize edilmesi, yorumlanması ve anlamlı hale getirilmesi sürecini içerir.
Soru 2: Veri okuryazarlığı neden önemlidir?
Cevap: Veri okuryazarlığı, bireylerin günlük yaşamlarında, eğitimde ve iş hayatında bilinçli kararlar almalarını sağlar. Ayrıca, doğru bilgiye ulaşmayı ve yanlış bilgilere karşı duyarlı olmayı destekler.
Soru 3: Hangi alanlarda veri okuryazarlığına ihtiyaç duyulmaktadır?
Cevap: Eğitimden sağlığa, ekonomiden siyasete kadar birçok alanda veri okuryazarlığı kritik bir rol oynamaktadır. Bilimsel araştırmalarda, iş dünyasında ve medya analizlerinde verinin doğru okunması büyük önem taşır.
Soru 4: Sosyal bilimler açısından veri okuryazarlığı neden gereklidir?
Cevap: Sosyal bilimlerde, toplumsal eğilimleri, ekonomik değişimleri ve kültürel süreçleri anlamak için verilerin doğru yorumlanması gerekmektedir. Veri okuryazarlığı, araştırmacıların daha kapsamlı ve güvenilir analizler yapmalarını sağlar.
Soru 5: Lise düzeyinde veri okuryazarlığı eğitimi neden gereklidir?
Cevap: Her eğitim kademesinde önemli olmakla birlikte lise öğrencileri, dijital dünyada her gün büyük miktarda enformasyon ile karşılaşmaktadır. Veri okuryazarlığı eğitimi, onların enformasyona eleştirel yaklaşmalarını, doğru veriyi seçmelerini ve bilimsel düşünme becerilerini geliştirmelerini sağlar. Bu beceriler hem akademik hem de mesleki başarılarına katkı sunar.
Soru 6: Veri okuryazarlığı lise coğrafya dersine nasıl entegre edilebilir?
Cevap: Coğrafya dersi, öğrencilerin küresel olayları anlamaları ve çevresel verileri analiz etmeleri için uygun bir zemin sunar. Veri okuryazarlığı becerileri, coğrafi verilerin işlenmesi, haritaların yorumlanması ve iklim değişikliği gibi konuların ele alınmasında öğrencilere rehberlik edebilir.
Sonuç ve Geleceğe Bakış Veri okuryazarlığı, geleceğin temel becerilerinden biri olarak kabul edilmektedir. Eğitim sistemlerinde veri okuryazarlığına daha fazla önem verilmesi, öğrencilerin analitik düşünme, problem çözme ve eleştirel bakış açısı geliştirmelerine yardımcı olacaktır. Dr. Çağrı Demirtaş’ın bu alandaki araştırmaları, lise düzeyinde veri okuryazarlığı eğitiminin nasıl daha etkili hale getirilebileceğini ortaya koyarak, eğitim sistemine önemli katkılar sunmaktadır.
